Page 12 - Islamic Studies 01
P. 12
Qloballaşma və müsəlmanların... / (11
doğru qlobal kapitalın yerdəyişməsi ilə SSRİ-nin çöküşü və
ABŞ-ın de-fakto qlobal hegemonluq iddiası ilə müşayət
olundu. ABŞ dövlət siyasəti mərkəzində Amerikanın
alternativsiz bir güc olan birqütblü dünya düzəni və bu düzənə
tabe olunmuş müstəmləkə halında olan və bu sistemi
qidalandıran qlobal bazar arxitekturası yer alırdı.
21-ci əsrin əvvəllərindən etibarən, ötən əsrdə qurulan və
köhnəlmiş hesab edilən dünya düzəninin yenisi ilə əvəz
olunması fonunda iki fərqli qlobal cəbhə yarandı.
Bunlardan birincisi, dünyada kapital gücə nəzarət edən
transmilli korporasiyalar virtual qloballaşmanın tərəfdarı kimi
çıxış etməyə başladılar. Onların hədəfləri, siyasi sərhədləri
ortadan qaldıraraq, bütün xalqları və millətləri eyni həyat
tərzinə kökləmək, onları eyni bir dildə danışan, eyni dini
inanca sahib olan (dinsizlik), təfəkkür və yaradıcılıqdan
məhrum edilmiş istehlakçı kütləsinə çevirmək və beləcə
dünyanın bütün resurslarına varis olaraq onu vahid mərkəzdən
idarə etmək.
İkinci cəbhə isə siyasi sərhədlər daxilində idarə edilən
geosiyasi güc mərkəzləri idi ki, bunlar həm hərbi, həm iqtisadi
və həm də siyasi nüfuz dairələrini genişləndirməyi hədəf alan
dövlət və siyasi birliklər idi. Bunlara misal olaraq ABŞ dövləti,
Çin, Avropa birliyi, Rusiya və o cümlədən Hindistan kimi yeni
ərsəyə gəlməkdə olan geosiyasi və geoiqtisadi güc
mərkəzləridir.