Page 252 - Islamic Studies 02

250) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, İkinci. İl, İkinci. Buraxılış (Bahar-Yay/2022)

Nəticə
İman və saleh əməl ayrılmaz iki qanaddır. Bir-birilərini
tənzimləyir və birgə hərəkət edirlər. Biri o biri olmadan heçdir.
İmandan güc alan ruhani, üzləşdiyi çətinliklər qarşısında
səbirlidir. Bəlalara dözümlüdür. Həmçinin nəticə əldə
etmədikdə belə, yolundan dönmür, çalışır. Onu tənqid edənlərə
qarşı kobud və qaba deyil. Çünki özü haqda yüksək fikirdə

deyil, özünü toxunulmaz və məsum bilmir. Ruhani
unutmamalıdır ki, bəzən qeyri-sağlam tənqidə, iftiralara məruz
qala bilər. Nadan insanların sərt və ədəbsiz davranışları ilə
üzləşə bilər. Bu zaman o, anlamalıdır ki, hər kəsin sahib
olduğu tərbiyə, düşüncə, təfəkkür qabiliyyəti, qavrama
istedadı, eyni deyildir. İnsanların bəzisi öz nəfsinin quludur.
Qurani-Kərim buyurur: «De! Ey iman gətirən bəndələr! Öz
Rəbbinizdən qorxun. Bu dünyada yaxşılıq edən kəslər üçün
yaxşı mükafat vardır. Allahın yeri genişdir. Səbr edənlərin
mükafatı hesabsız və bütünlüklə veriləcək»
1
İmanından güc alan ruhani qayğıkeşdir. O, dinin buyruqlarına
əməl etməyənlərə qarşı belə kin-küdurətli deyil, bəlkə onlara
ürək yanmdırandır. Mehriban, qayğıkeş valideyin kimi baxmır
övladı indi nəyi xoşlayır, fikirləşir ki, onun sağlığı, inkişafı
üçün nəyə ehtiyacı var. Allahın Rəsulu (s) buyurur: "Dinin
təbliğinə məmur olduğum kimi insanlarla mülayim olmağa da
2
əmr olunmuşam." Deməli təbliğ mülayimlik və qayğıkeşliklə
birgə olmalıdır.
Dini insanlara təlim verən ruhani, insanları sanki özü kimi
saymalı, onlara ürək yandırmalıdır. İnsanların üzləşdiyi
problemləri öz problemi bilməlidir. Onların sıxıntılarını və
şəraitini nəzərdə almalıdır. Onların xeyirxahı olmalıdır. Bunu
səmimi qəlbdən Allah yolunda etməlidir. Buna görə də,

1 - Zümər\10
2- Tühəful-üqul, səh. 48