Page 277 - Islamic Studies 04

276) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, İkinci il, Üçüncü buraxılış (payız-qış /2023)

Şəhid müqəddəsliyinin mənşəyi

Şəhadət öz müqəddəsliyini haradan almışdır? Təbiidir ki,
şəhadət ölümlə müqəddəsləşmir. Çox ölülər vardır ki, fəxr
olunası deyillər. Bilirik ki, insan ölümünün növləri vardır.

1)Təbii ölüm. İnsan öz təbii hayatını yaşayır və təbii olaraq
ölür. Bu növ ölüm, adətən adi qələmə verilir. Nə fəxr
ediləsidir nə də utanc verici. Hətta elədə təəssüf ediləsi olmur.

2)Səbəb ölümü. Xəstəlik, qəza hadisəsi, zəlzələ, sel
nəticəsində yaranan ölüm. Bu cür ölümlərdə nə fəxr ediləsidir
nədə utanc verici. Amma təəssüf ediləsidir.

3)Cinayət ölümü. Bir nəfər cinayət işlədərək bilərəkdən
digərinin hayatına son qoyur. Halbuki ölən günahsız idi. Bu
barədə cox məlumatlar var. Misal üçün bir kişiyə bir qadın yox
cavabı verirsə, onu öldürür. Yaxud keçmiş ərinin ikinci dəfə
ailə qurmasına dözməyən qadın, onu öldürür. Belə
cinayətlərdə cinayətkar qınanır. Bu ölüm təəssüf edilir amma
fəxr ediləsi deyil. Çünki ölənin heç bir müdaxiləsi olmamışdır.

4)İntihar. Çıxış yolu kimi bu yolu seçənlər, yanılıblar. Bü cür
ölüm pisdir. Allah bu yolu bəyənmir. Ən pis ölümlərdən
biridir. Bilərəkdən qəza şəraiti yaradaraq avtomobil qəzasında
ölənlərdə, bu sinifə aiddir.

5)Şəhadət. İnsan öz insanlıq və müqəddəs hədəfinin qorunması
üçün, bu yolu seçir. Şəhadət özü - özlüyündə iki hissəyə
ayrılır. Biri budur ki, insan Allah yolunda və müqəddəs hədəfi
yolunda canından keçir. İkincisi isə, məlumatlı yəni məsələyə
agah formada atılan addımdır. Adətən şəhadətdə cinayətdə var.
Yəni müqəddəs hədəf yolunda ölmək baxımından şəhadət
sayılır amma kimisə öldürmək baxımından cinayət. Şəhadət,