Page 196 - Islamic Studies 05

195) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, Üçüncü il, beşinci sayı (payız-qış / 2024)

parasını azğın etdi.Bəs yer üzündə gəzib dolanın və baxın ki,
1
rəsullara yalan yaxanların sonu hara çatıbdır.”
Peyğəmbərlər eyni zamanda cəmiyyətdə haqq- ədalətin bərpası
və mövcud olması üçün fitnəkarlara qarşı mübarizə aparırdılar.
Peyğəmbərlərin təlimində haqq və ədalət geniş məna daşıyır
və onların bütün ictimai fəaliyyətlərini əhatə edirdi. Onların
baxışı ilə haqq, ədalət o zaman bərpa oluna bilər ki, mənəvi-

əxlaqi, ictimai- siyasi, sosial- iqtisadi və hətta cinsi fəsadlar
belə aradan qalxsın və ilahi dəyərlər bütün dünyada hakim
2
olsun.
Bütün ilahi dinlərin prinsiplərindən biri də bəşər cəmiyyətinin
tərbiyə olunaraq əxlaqi dəyərlərə sahib çıxması olmuşdur.
İslam peyğəmbərinin “mən sizin əxlaqınızı kamilləşdirmək
üçün bir peyğəmbər olaraq göndərilmişəm” kəlamı da elə bu
prinsipdən irəli gəlir. İlahi dəyərləri tanımağın yolu yüksək
əxlaqi keyfiyyətlərə malik olmaqdan keçdiyindən
peyğəmbərlərin vacib missiyalarından biri də təzkiyə və
təqvadır. Peyğəmbərlər sanki bir həkim idilər ki, mənəvi
xəstəliyə düçar olmuş cəmiyyəti bu mərəzdən xilas etmək
üçün gəlmişlər. Bütün müqəddəs kitablarda, o cümlədən
Quranda peyğəmbərə itaət etmək və onun sözündən çıxmamaq
əmr olunmuşdur.

Quranda məsihiyyət anlayışı

Orta əsr Avropasında xristianlıq təliminin formalaşması
birbaşa İsa Məsihin gətirdiyi təlimlərə bağlıdır. İsa Məsih ulul-
əzm və şəriət sahibi olan peyğənbərlərdən hesab olunur.
Qurani Kərim Hz. İsa peyğəmbərə tərif verərək Məryəm

1 Eyni mənbə, Nəhl surəsi, 36
2 Əzəm Pərçəm. “ Vəhy və Peyğəmbərlik mövzusunda səmavi kitabların
uzlaşması”, səh 36