Page 225 - Islamic Studies 06
P. 225
İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, Üçüncü il, beşinci sayı (Bahar-Yay / 2024) / 224
Giriş
İnsan, mənəvi və maddi ünsürdən təşkil olunmuş bir
varlıqdır. O, maddi olaraq yaradılsa da, – “Şübhəsiz, insanı
xalis gildən yaratdıq!” – özündə ilahi xislət və əxlaqı ehtiva
edir – “Ona Öz ruhumdan üfürdüm” .
Maddi ləzzətlərin qısa müddətdə və asanlıqla qazanılması,
habelə bu ləzzətin əldə edilməsindən razı qalmaq kimi amillər
insanın maddiyyata daha çox önəm verməsinə və nəticədə
Allahı unutmasına şərait yaradır. Bu təhlükəni aradan
qaldırmaq və insanı sırf maddiyyata diqqətdən ayırıb, nəzərini
ali üfüqlərə yönəltməsi üçün Allah-taala bəşərin hidayətindən
ötrü bir sıra həqiqəti əks etdirən müxtəlif dəlillər göndərmişdir.
O cümlədən, peyğəmbərlər, ilahi övliyalar, məsum imamlar,
səmavi kitablar, təbiətin yaradılışı və s. Səmavi kitablar,
heyvansayağı və ötəri mühitdən əbədi aləmə yönəlmələri üçün
insanlara göndərilən “həyat üçün təlimat kitabçası”
ünvanındadır.
Quran elmlərinin tərifi
Quranın tanışlığı ilə bağlı bir-birilə rabitədə olan və onun
müxtəlif mövzu və xüsusiyyətlərini əhatə edən məsələlər
toplusu “Quran elmləri” adlanır. Yəni “Quran elmləri”
Quranın zahiri elmləri barədə bəhs edir. Quran elmləri təfsir
elminin müqəddiməsi sayılır.
Bu bəhslərin “Quran elmləri” adı ilə və cəm şəkildə (elmlər)
işlədilməsinin səbəbi nədir?
Cavab: Quran elmlərində bəyan edilən hər bir məsələ öz
çərçivəsi daxilində müstəqilliyə malikdir və adətən, həmin
elmin digər məsələləri ilə o qədər də yaxın rabitəsi yoxdur.
Misal olaraq “Təcvid”, “Quranın tarixi”, “Qiraət” və s.
elmlərin adını çəkə bilərik.