Page 241 - Islamic Studies 06
P. 241
İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, Üçüncü il, beşinci sayı (Bahar-Yay / 2024) / 240
b). Quranın həqiqi formasını təşkil edən kəlmə və ifadələr
öz orjinallığını itirmədən qorunub saxlanmış, hətta cüzi əlavə
və ya ixtisara yol verilməmişdir.
4. «Quran haqq-ədalət gülüstanıdır» deyildikdə, əqidə və
təfəkkür, əməl və əxlaq, qəzavət və mühakimə, ictimai ədalət
və s. sahələrdə ədalətə ayırdığı xüsusi diqqət nəzərdə tutulur.
Bu səbəbdən də Quran ədalət ağaclarının becərildiyi
«gülüstan» adlanır.
5. «Quran imanın təməlidir». Buradan məqsəd islam
dininin istər əxlaqi, istərsə də əməli hökmlərinin Quran
ayələrinə əsasən vahid formada qorunub saxlanılmasıdır.
6. «Quran geniş həqiqət düzənliyidir.» Düzənlikdə hər şey
maneə olmadan necə varsa elə də göründüyü kimi, Quran da
bütün həqiqətləri açıq-aşkar bəyan edir. Bu səbəbdən də Quran
burada geniş səhra və düzənliyə və orada maniəsiz görünən
şeylər isə həqiqətə oxşadılmışdır. Burada başqa bir mətləbə də
işarə olunmuşdur. O da insanların haqq-ədalətə nail olmaq
üçün yalnız Qurana üz tutmalarıdır. Hər kim həqiqəti Quranda
deyil, ayrı yerlərdə axtararsa, istəyinə nail ola bilməyəcəyini
yəqin etməlidir.
7. «Quran suyu tükənmyən bir dənizdir.» Yəni, hər kim
Quranın bütün sirlərinə yiyələnmək istəsə, buna tam şəkildə
nail ola bilməyəcəkdir. Çünki, onun kəşf olunan sirləri nə
tükənmək bilir, nə də öz etibarını itirir. Yerin dərin qatlarından
qaynayan bulaqların suyu tükənmədiyi kimi, Quranın da
əsrarəngiz sirləri tükənmək bilmir.
Quranın əhatə dairəsi o qədər genişdir ki, onun hər hansı
bir mövzusu haqqında araşdırma aparan tədqiqatçılar, ondan
yalnız öz şüur və düşüncələri qəbul etdiyi səviyyədə bəhrələnə
bilərlər.
Elm şahinləri nə qədər çalışsalar da, onun yüksəkliyinin
qülləsinə çatmazdan əvvəl özlərində yorğunluq hiss edir,