Page 49 - Islamic Studies 01

,
48) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI Birinci il, birinci buraxılış, (payız-qış/2022)
tərbiyə metodları barədə yer almış surələrə və ayələrə
yönəldək.
Qurani- Kərimin Ənam surəsinin 151-ci ayəsində buyurulur:
“De ki, gəlin Rəbbinizin sizə haram buyurduqlarını deyim: Bir
şeyi Ona şərik qoşmayın, ata-anaya yaxşılıq edin, övladlarınızı
yoxsulluq səbəbindən öldürməyin. Sizə və onlara ruzi verən
Bizik. İstər aşkar, istər gizli, çirkin işlərə yaxınlaşmayın.

Allahın (öldürməyi) haram etdiyi insanı nahaqdan
öldürməyin. Allahın sizə tövsiyə etdiyi bunlardır. Olsun ki,
düşünəsiniz.”
Bu ayədəki beş göstəriş bir-birinə o qədər bağlıdır ki, sanki
vahid bir göstərişdir. Ayədəki göstərişlər qadağalardan
ibarətdir. Yalnız ata-anaya yaxşılıq əmr kimi bəyan olunur.
Yəni nəinki “incitməyin”, əksinə “ehsan edin”. Əvvəlcə tövhid
və şirkdən çəkinmə məsələsinə toxunulur, sonra valideynə
yaxşılıq məsələsi təqdim olunur. Belə ki, yaranışda ilkin
Allahdır, sonra ata-ana. Bu ayə həmçinin haramları sadalayır
və valideynə ehsanın tərk olunmasının haram olduğunu
bildirir. Yoxsulluq qorxusundan övladı öldürmək və ya abort
(siqt) etmək cahilanə əməldir. Əgər Allah ruziyə zamindirsə,
nə üçün yoxsulluqdan qorxmalıyıq? Pis işlərin qadağa səbəbi
insanların təkamül və tərbiyəsidir. Bəzi günahlar o qədər
təhlükəlidir ki, onlara yaxın da getmək olmaz.
Oxşar ayə İsra surəsinin 31-ci ayəsində gəlmişdir. Ayədə
deyilir: “Və yoxsulluqdan qorxub övladlarınızı öldürməyin.
Biz onların da, sizin də ruzinizi veririk. Onları öldürmək
həqiqətən böyük günahdır.” Öncəki ayədə övladların
yoxsulluq səbəbindən öldürüldüyü barədə danışılır. Bu ayədə
isə yoxsulluq qorxusu önə çəkilir. Qorxu və həyəcan çox
olduğundan Allah öncə övladı, sonra valideyni sığortalayır və
1
mümkün həyəcanı azaltmaq istəyir. Bu fərqin səbəbi aclığın

1. “Təfsiri-Furqan”, c. 1. səh. 21