Page 148 - Islamic Studies 02

146) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, İkinci. İl, İkinci. Buraxılış (Bahar-Yay/2022)

Müqəddimə
İslamda övlad tərbiyəsinin nə dərəcə əhəmiyyətli olduğunun
Qurani-Kərimdə də dəlilləri var. Belə ki, övlad arzusunda olan
valideynlər Zəkəriyyə Peyğəmbərin duası ilə Allaha üz tutaraq
Ondan pak övladlar istəyirlər: “Ey Rəbbim! Öz tərəfindən
mənə pak bir nəsil bəxş et! Şübhəsiz ki, Sən duaları
Eşidənsən”. (“Ali-İmran” surəsi, 38-ci ayə).

Uşaq tərbiyəsi olduqca mühüm və məsuliyyətli vəzifədir.
Çünki, uşaqlarımızın düzgün tərbiyəsi, sağlam gələcəyimizin
təzminatıdır. Məhz böyüklərin verdiyi tərbiyə, uşağın
şəxsiyyətinin formalaşmasında və cəmiyyətə yararlı, faydalı,
istedadlı, savadlı, gözəl əxlaqlı insan kimi təqdim olunmasında
əsaslı rol oynayır. Bu sahədə, birinci növbədə əsas vəzifə
valideynin öhdəsinə düşür. Valideyn həm uşaqla davranışında,
həm də, bir-birilərilə, digər ailə üzləri ilə rəftarında gözəl əxlaq
nümayiş etdirməlidir ki, bu uşağın beyinaltı qavramına həkk
olunsun. Uşağı təhqir etmək, döymək, kobud davranmaq, onu
dinləməmək, təklikdə və cəmiyyət içərisində daim tənqid
atəşinə tutmaq olduqca təhlükəli və yanlış rəftarlardır. Belə
davranışlar onun psixoloji gərginlik keçirməsinə, özünə
inamsızlığına, şəxsiyyət əskikliyinə, qəddarlığına, amansız
xüsusiyyətlərə malik olmasına və onlarla adını çəkmədiyim
mənfi xüsusiyyətlərə sahib olmasına gətirib çıxarır. Buna görə
də, uşaq tərbiyəsi zamanı çox diqqətli və səbirli olmaq
lazımdır. Əks təqdirdə, gələcəkdə övladlarımızın zərəri təkcə
cəmiyyətə deyil, bizə də çatacaq. Necə ki, dini mənbələrimizdə
gələn hədislərdə dəfələrlə buna işarə edilir. Allahın elçisi (s)
bu barədə belə buyurur: "Allah-taala, övladlarını onların üzünə
ağ olmağa məcbur edən, ata-anaya nifrin edər."
Ümumiyyətlə, uşaq tərbiyəsi ya ata-ana tərəfindən, yaxud da,
müəyyən bir tərbiyəçi tərəfindən həyata keçirilir. Hər bir
sistemdə tərbiyənin özünəməxsus yol və üslubları olduğu kimi,