Page 13 - Islamic Studies 04

12) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, Üçüncü il, Dördüncü buraxılış (Bahar-Yay/2023)

1.2. Talmud nədir?

Talmud, ravvinlər tərəfindən bir neçə əsrdir İvrit Müqəddəs
Kitabına, xüsusən də Tövrata verilən şərhlərə aid olan bir

termindir.

Şifahi Tövrat Allah tərəfindən Musaya verilmiş və Musa
Allahın sözünü başqaları arasında yaymışdır. Aral Tövrat uzun

əsrlər boyu şifahi olaraq qaldı, lakin nəhayət II əsrdə mətn
şəklində yazılaraq tərtib edildi. Bu sənəd Mişna adlanırdı. V

əsrdə Gemara adlanan başqa bir tərtibat var idi. İki sənəd
birlikdə Talmud olaraq adlandırılır.

Yerusəlim Talmudu və Babil Talmudunun olduğu başqa bir

Talmud ikililiyi də var: Talmud insanların istifadə etdiyi söz
şəklində daha əhatəli nəzərdə tutulduqda, bu Babil
Talmududur.

1.3. Tövrat nədir?

Tövrat, yəhudilərin əsrlər boyu istifadə etdiyi İncilin bir
hissəsidir. Yəhudi İncilinin mərkəz hissəsidir və Musanın beş

kitabı adlanan beş kitabdan ibarətdir. Məhz onların Misirdən
kütləvi köçündən sonra Allah Musanı ona Tövrat şəklində ilahi
məlumat vermək üçün seçdi. Musa 50 gün ərzində Sina

dağında müqəddəs bilik aldı və bu biliklər, yəhudilərin Allahın
əmrlərinə uyğun olaraq yaşamaları üçün lazım olan hər şeyi
ödəyir. Tövratda ümumilikdə 613 əmr var ki, onlardan ən

əhəmiyyətlisi 10 əmrdir. Məlumat cəmiyyətə şifahi olaraq