Page 155 - Islamic Studies 05
P. 155
Dində ixlas (154
nəticədə, insana bir faydası olmaz. Necə ki bu ayənin
nazilolma səbəbi haqda oxuyuruq:
Bir şəxs Peyğəmbər(s)-in hüzuruna gəlib dedi: «Ey
Allahın Rəsulu! Mən Allah yolunda ehsan verib yaxın qohum-
əqrabalarımı başa çıxıram, amma camaat mənim bu əməllərimi
danışıb tərifləyəndə çox xoşhal oluram. Mənim bu əməllərimin
dərəcəsi nədir?» Peyğəmbər(s) heç bir söz deməyib dinmədi.
Nəhayət, bu ayə («Kəhf» - 110) nazil oldu.1
Müxləs (saflaşmış) bəndələr
Allah-təala saleh bəndələri saf niyyətlərinə görə tərifləyir.
Məsələn, Yusif peyğəmbəri(ə) tərifləyərkən onu “müxləs”
(saflaşmış)- deyə yad edir:
“Doğrudan da, (qadın) ona meyl salmışdı. Əgər
Rəbbinin dəlilini görməsəydi, (Yusif də) ona meyl edərdi. Biz
pisliyi və biabırçılığı (zinanı) ondan sovuşdurmaq üçün belə
etdik. Çünki o, həqiqətən, Bizim sadiq bəndələrimizdəndir.”
(«Yusif» - 24).
Həzrət Musa(ə) barədə buyurur:
“(Ya Mühəmməd!) Kitabda (Quranda) Musanı da yad
et! Həqiqətən, o (öz ibadətində) çox səmimi idi. O bir elçi, bir
peyğəmbər idi.” («Məryəm» - 51).
Diqqətəlayiq məsələ
Müxləs feli sifət olub “saflaşdırılmış” mənasını ifadə edir.
Allah-təala bu iki peyğəmbəri (Musa və Yüsif) vəsf edərkən
onları “müxləs” adlandırır. “Müxləs” sözü ilə “müxlis” sözü
arasında böyük fərq vardır. «Müxlis» sözü ötəri sədaqəti olan
adama da deyilir. Məsələn, dəniz tufanında hər şeydən əli
1 «Təfsiri-Qürtəbi» Beyrut çapı (1965, 1966): XI c/ s.69;
«Təfsiri-məcməül-bəyan» Beyrut çapı:VI c / s.499;
“Biharül-ənvar”: Beyrut çapı: LXVII / s.222;
«İddətüd-dən» Beyrut çapı: s.223.