Page 150 - Islamic Studies 05
P. 150
149) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, Üçüncü il, beşinci sayı (payız-qış / 2024)
bilər. Şübhəsiz, əxlaqi vacib və haramın hüquqi vacib və
haram kimi özünə münasib təsiri vardır. Buna görə hər hansı
bir günahsız insanın qətlinə razı olan şəxs əxlaqi cəhətdən bu
cinayətdə iştirak etmişdir. Yəni hüquqi cəhətdən cinayətdə
iştirak etməməsinə baxmayaraq, Allah qarşısında o da bu
məsuliyyətə cəlb olunur. Allah-təala buyurur:
“...Siz ürəyinizdə olanı zahirə çıxarsanız da,
çıxarmasanız da, Allah ona müvafiq sizinlə haqq-hesab
çəkər...”(«Bəqərə»-284).
Deməli, düşüncə və meyllər də insan əməllərinin bir
hissəsi kimi hesab olunub Allah-təala dərgahında
araşdırılacaqdır.
“Günaha razı olan şəxsə bir, əməli surətdə onu həyata
keçirənə isə iki günah yazılır” kimi bəzi hədislər mövcuddur.
Buradan məlum olur ki, günah işlədən iki, günahın
gerçəkləşməsinə qəlbən razılıq verən isə bir günaha batmışdır.
Bu mövzuya aid aşağıdakı ayə və rəvayətlərə diqqət
yetirin.
• İnancın niyyətdə təsiri
Hədislərdə söylənildiyi kimi, möminin niyyəti əməlindən
daha yaxşı, kafirin niyyəti isə əməlindən daha pisdir.1
İndi isə belə bir sual meydana çıxır. Əgər niyyət əməlin
başlanğıcı, əməl isə pis və ya yaxşı təsir bağışlayan əsas
amildirsə, onda niyyət əməldən necə pis, yaxud yaxşı ola
bilər? Əgər niyyət əməldən yaxşıdırsa, onda biz hər gün
dəfələrlə cihad və şəhadət, fədakarlıq, gecələri oyaq qalıb
ibadət niyyəti etsək, əmələ bir daha ehtiyac qalmırmı?
Cavab:
“ Üsuli - kafi ” / c II səh - 84. 1