Page 179 - Islamic Studies 05
P. 179
Quran elmləri barədə araşdırma (178
«vəhy» deyilir.1 Başqa ibarətlə desək, İslam dinində İlahi xə-
bərlərin peyğəmbərlərin vasitəsilə dərk olunmasına «vəhy» de-
yilir. Buna əsasən «vəhy» üç qismə bölünür:
1. Allahın heç bir vasitə olmadan, yəni birbaşa peyğəmbər ilə
söhbəti. (Allah-taalanın «merac»da heç bir vasitə olmadan Mə-
həmməd peyğəmbərlə (s) söhbətini buna misal çəkmək olar).
2. Allahın hansısa bir vasitə ilə peyğəmbərlərlə söhbəti (Alla-
hın «Tur» ağacına vəhy etmək yolu ilə Musa peyğəmbərlə (ə)
danışığı kimi).
3. Allahın peyğəmbərlərə mələk nazil edərək xəbər göndərmə-
si
İslam alimlərinin nəzəri budur ki, Qurani-kərimin Məhəmməd
peyğəmbərə (s) nazil olması vəhyin üçüncü qisminə aid olu-
nur. Qurani-kərim bu məsələyə belə işarə edir:
«Ruhul-Əmin (Cəbrayıl adlı mələk) sənin qəlbinə vəhy
edir» (Şüəra, 194)
Burada belə bir sual meydana çıxır ki, İslam baxımında Həzrət
Məhəmməd (s) vəhy aldığı üçün nə sayılır? Məsihiyyətdə ol-
duğu kimi Allah, yoxsa sadəcə olaraq bəndə?
Cavab: İslamda xristianlıqdan fərqli olaraq dinin banisi başqa-
ları kimi Allahın bəndəsi və qulu sayılır. Onun başqa bəndələr-
lə fərqi Allah tərəfindən xəbər gətirməsi və peyğəmbər olma-
sındadır. Qurani-kərim bu barədə belə buyurur:
«Məhəmməd yalnız Allahın peyğəmbəridir, necə ki, ondan
qabaq bir sıra peyğəmbərlər gəlib-getdilər.» (Ali-İmran,
141)
Başqa bir ayədə deyilir ki, peyğəmbərlərin məmuriyyətinin
əsası insanları Allah bəndəçiliyinə dəvət etməkdir. Necə ki,
buyurur: «Biz hər bir ümmətə peyğəmbər göndərdik ki,
onları Tanrıya itaət və ibadətə dəvət etsinlər.» (Nəhl, 36)
Həmçinin buyurur: «Biz insanları və cinləri ona görə ya-
«Vəhy» lüğətdə «işarə», «ilham», «sirr» və «yazmaq» mənasınadır 1