Page 205 - Islamic Studies 05

Din, Qərbin fəlsəfi atmosferində (204

313 – cü ildə imperator Konstantin Mediolanda (indiki Milan
şəhəri) xristianlara azadlıq verən edikt imzaladı, 325- ci ildə
1
isə Nikeydə ilk ümumdünya kilsə məclisinin əsasını qoydu.”
S. Şahhüseynova: “Orta əsrlər mədəniyyətində mühüm
hadisələrdən biri, bəlkə də ən başlıcası xristianlığın yayılması
idi. I-II əsrlərdə İsa peyğəmbər haqqındakı rəvayətlər “İncil”
adı ilə (yunanca “yaxşı xəbərlər” ) yazılmağa başladı.

Xristianlıq IV əsrin ortalarınadək Romanın hakim dairələri
tərəfindən təqiblərə məruz qalmışdı.Bu zaman məbədlər
dağıdılır, din xadimləri və hətta sadə dindarlar həbs edilirdi.
Təqiblərin ilk dövründə Romanın hakim dairələri yəhudilərlə
xristianlar arasında fərqi nəzərə almırdılar. Çox keçmədi ki,
romalılar xristianları yəhudilərdən ayırmağı öyrəndilər və
xristianlıq nəinki milli dinlərə aid edilmədi, hətta təhlükəli
təriqət hesab edilməyə başladı. Roma allahlarına sitayişdən
imtina etdiklərinə görə xristianlara qarşı repressiyalar
başladı.Roma imperiyasında xristianlığın təqibi tarixi IV əsrin
əvvəllərinədək davam etdi. 313 –cü ilin yayında imperator
Konstantin və Lisini İtaliyanın Mediolanum ( indiki Milan)
şəhərində görüşərək xristianlığın digər dinlərlə bərabər hüquqa
malik olması haqda müştərək fərman imzaladılar. Bu tarixi
fərman bütün müsadirə edilmiş əmlakın kilsəyə qaytarılmasını
və ya əvəzini verilməsini nəzərdə tuturdu. Artıq zülm və
təqiblər arxada qaldı. Milan fərmanı xristianlıq tarixinə yeni
2
dövr açdı.”
Hüseyn Tofiqi:” Xristian dini təxminən 300 ilə yaxın əzab-
əziyyətlərə qatlaşıb bu yolda şəhidlər vermişdir. Bu dinin
təməli məhz həmin 300 il ərzində qoyuldu və müxtəlif
millətlərin xristian dininə dəvət edilməsi bir sıra
müvəffəqiyyətlərlə nəticələndi. Roma İmperiyası ərazilərində

1 Kulturologiya, səh 214
2 Eyni mənbə, səh 222