Page 140 - Islamic Studies 01

Qadınların ictimai mövqeyi quranda / (139

Təfsirçilər və alimlər yuxarıdakı ayəni belə təfsir edirlər ki,
"ayənin əsil mənası bunu çatdırır ki, insan başqa
yaranmışlardan ağıl və təfəkkür baxımından üstündür."
1
5) Ailə həyatında qadınla kişinin eyni hüquqa malik olmaları:
Qurani-Kərimin bəyanına əsasən qadına ailə həyatında
verilmiş hüquq kişinin xeyri üçündür. Baxmayaraq ki, bəzi
məsələlərdə az da olsa fərq nəzərə çarpır. Misal üçün: Nəfəqə
2
(qadının və uşaqların gündəlik təminatı) kişinin öhdəsindədir
və ya qadının yaşaması üçün yeri kişi hazırlamalıdır və sair.
Qurani-Kərim bu barədə buyurur: "Şəriət qanunlarına əsasən
kişilərin qadınlar üzərində hüquqları olduğu kimi, qadınların
da kişilərin üzərində hüquqları vardır."
3
Təfsirçilərimiz bu ayəyə istinad edərək qadınla kişinin
hüququnun bir olduğunu bəyan edirlər:
6) "Qivam" sözünün lüğətdəki mənası başçı, gözətçi və
mühafizəkar"dır.
Bu söz bəzən islah və qorumaq mənalarında da işlədilə bilir.
Qurani-Kərim buyurur: "Kişilər qadınların başçısıdır
(mühafizəkarıdır).”
4
Bir çox Quran təfsirçiləri "qivam" sözünü başçı və qoruyucu
kimi mənalandırmışlar. Misal üçün "qivam" bir isimdir ki, öz

1. İbn Xaldun, Əbdürrəhman, “İbn Xaldun müqəddiməsi”, c. 2, səh. 60.
2. Nəfəqə - ehtiyacı olanlara göstərilən təmənnasız yardım deməkdir. Sədəqə də
infaqa aiddir. Şəriətdə ailə başçısının öz ailə üzvləri üçün xərclədiyi pula, eləcə
də, yardıma ehtiyacı olan şəxslər üçün bunu verməyə borclu olan adamlardan
alınan məbləğə (alimentə) də nəfəqə deyirlər. Öz həyat yoldaşının nəfəqəsini
təmin etmək kişinin borcudur. Yetikinlik yaşına çatmamış övladların da
nəfəqəsini ata verməlidir. Həzrət Mühəmməd Peyğəmbər (s. ə. s) insanın öz
yaxınlarına (ailə üzvlərinə, valideynə, yaxın qohumlara, qonşulara) etdıyi
nəfəqənin ən üstün nəfəqə olduğunu bildirmişdir.
3. Bəqərə surəsi, ayə 228
4. Fəxri Razi, “Kəbir təfsiri”, c. 10, səh. 88