Page 188 - Islamic Studies 03

Mənəvi yolçuluq və Nikbinlik/ (187

İnsanın vücudi yönlərini bölmələrə ayırmışlar. Məsələn,
deyilir insan vücudunun bir yönü Allahla əlaqə yaratmaq,
digər yönü özü ilə rabitə yaratmaq, başqa bir yönü digər

insanlarla, o biri yönü isə sair məxluqatla bağlılıq yaratmaq
üçündür. Bu bölmələr insanın üzləşdiyi ehkamlar baxımından
düz sayıla bilər: İnsana özü ilə olan rabitəsi yönündən, ona

hansı şeylərin xeyir, hansının zərərli olduğu bəyan edilir.
Məsələn, deyilir filan şey halaldır, filan şey haram. Ehkamın
bəzisi insanın Allahla əlaqəsini təyin edir; məsələn, namaz və
oruc kimi. Ehkamın bəzisi insanın xalqla rabitəsini

müəyyənləşdirir, məsələn ata, ana, qohumlar və dostlarla rəftar
qaydaları kimi.
Bu bölgü qəbul ediləndir, amma bu o demək deyil ki, Allahın

yolundan başqa, Ona sarı istiqamətlənən hərəkətdən başqa
bizim başqa hədəfimiz də var. Əksinə, bilməliyik ki, bizim
vücudumuzun bütün yönləri, onlarda olan qəribə təzadlara

rəğmən, hamısı bir nöqtəyə istiqamətlənmişdir. Yəni insanın
digər insanlarla olan bağlılığı da Allaha xatir olmalıdır.
Bizim işlərimizin zahiri şəkli fərqli görsənir: Biri namaz

şəklindədir, biri dərs oxumaq və ya dərs demək, digəri hər
hansı bir gündəlik iş şəklində. Amma bunların hamısı Allaha
xatir olduğu təqdirdə bizə faydalı olacaq. Bunun üçün də

insanın bütün işləri, hətta düşüncəsi də Allaha görə olmalıdır.