Page 69 - Islamic Studies 05
P. 69

Qadın və uğur (68

                ölkələrdə  qadınların  seçkilərdə  iştirak  hüququnun  qüvvəyə
                minməsi XX əsrin əvvəlinə təsadüf edir.
                      Qadınlar  Finlandiya  ve  Norveçdə  1906-1907-ci  ildə,
                Danimarkada  1915-ci  ildə,  Almaniya,  İsveç  və  Böyük
                Britaniyada  1918-ci  ildə  ,  ABŞ-da  1920-ci  ildə,  Fransada
                1944-cü ildə , İtaliyada 1945-ci ildə , İsveçrədə 1971-ci ildə
                sesvermə hüququ qazanmışlar.

                      Azərbaycanda  ilk  dəfə  qadınların  səsvermə  hüquqları
                barədə  məsələnin  1907-ci  ildə  Çar  Rusiyasının  Dumasında
                Azərbaycanın  nümayəndəsi  Xasməmmədov  qaldırmış  və
                Dumanın  müsəlmanlar  fraksiyasında  gərgin  müzakirələrdən
                sonra  müsbət  həll  olunmasına  nail  olmuşdur.  1918-ci  ildə
                Azərbaycan  Respublikası  qadınların  səsvermə  hüququnu
                tanımışdır.  İnkişaf  etmiş  ölkələrin  əksəriyyətində  qadınlar
                səsvermə  hüququnu  müstəqillik  hüququ  ilə  bir  vaxtda  əldə
                etdilər.  Lakin  qadınların  nə  vaxtdan  seçki  hüququnu  əldə
                etməsindən asılı olmayaraq, əksər ölkələrin siyasətində qadın
                liderliyi  və  qadın-kişi  partnyorluğu  problemi  həll  edilməmiş
                qalır.
                      Baxmayaraq  ki,  qadınlar  seçicilərin  yarısını  təşkil
                edirlər,  onların  payına  parlamentdə  orta  hesabla  10%,  milli
                dövlət          idarələrində          6%          yer         düşür.
                      1994-cü  ilin  ortalarına  aid  melumatlara  görə,  qadınlar
                Nazirlər  Kabinetinin  tam  sayının  ümumilikdə  6%-ni, inkişaf
                etmiş ölkələrdə 5%-i ve inkişaf etmiş sənaye ölkəlerində 8%-i
                təşkil edirdilər. Bu göstəricilərə göre, birinci yeri Finlandiya
                (39%),  ikinci  yeri  Norveç  (35%),  üçüncü  yeri  İsveç  (34%),
                dördüncü yeri Hollandiya və Seyşel adaları tutur (31%). 1995-
                ci  ilin  əvvəlində  dünyada  ilk  dəfə  İsveçdə  hər  iki  cinsin
                nümayəndelərinə qarşı təmamilə bərabər münasibətli Nazirlər
                Kabineti                                            formalaşdırıldı.
                      Uğurun zirvəsinə çatmağa çalışan qadın liderləri sıradan
   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74