Page 111 - Islamic Studies 01
P. 111
,
110) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI Birinci il, birinci buraxılış, (payız-qış/2022)
Qurani-Kərimi təlavət edirkən biz bir çox ayələrdə itaət sözünə
rast gəlirik və bu itaət kəlməsi həm müsbət və həm mənfi
mənada işədilir. Həm itaət və həmdə təqlid mahiyət etibarı ilə
özündə tabeçilik mövhumunu daşıdığından, itaətə dair ayələrə
biz eyni zamanda təqlid kimi də baxa bilərik. Bircə Allaha
itaət məsələsində təqlid ifadəsinin işlədilməsinin nə dərəcədə
düzgün olub-olmaması məsələsi qalır. Görəsən Allah
barəsində də təqlid sözününü işlədə bilərikmi ? Əgər Allahın
arxasınca gedib, onu izləyirik desək, belə təqlid əlbəttə bir az
məcazi məna daşımış olar. Çünki insan bu şəkildə təqlidi
ancaq, özü kimi bəşərin arxasınca gedərək onu icra edə bilər,
əgər Allahın sifətləri və əxlaqı barəsində oxşarlıq mənasında
təqlid ifadəsini işlətsək, onda bu mənada təqlid sözünü istifadə
edə bilərik. Digər tərəfdən bizə belə bir hədisdə məlumdur:
1
“Allahın əxlaqı ilə əxlaqlanın” . Bundan digər başqa yerlərdə
Allaha itaət sözünü işlətmək daha münasib ifadədir. Fəslin
əvvəlində təqlidə verdiyimiz tərifdən bildiyimiz kimi, təqlidin
bir mənası da kiməsə özünü oxşatmaq, özünə bir örnək olaraq
nümunə götürmək mənasıdır. Bu barədə biz daha geniş şəkildə
söhbət açacağıq. Yuxarıda izah etdiklərimizə əsasən, əgər
Peyğəmbər (s) və Əhli – beyt barəsində itaət sözünün yerinə
təqlid sözünü tətbiq etsək, onda Peyğəmbərə(s) və Əhli – beytə
təqlidimiz elə Allaha itaətdir deyə bilərik.lAllaha və onun
Peyğımərinə (s) itaət barəsində ayələrə isə Quranı – Kərimin
bir çox yerlərində rast gəlirik . Misal üçün buna dair aşağıdakı
ayələri göstərə bilərik:gggg
“Peyğəmbərə itaət edən şəxs şübhəsiz ki , Allaha itaət etmiş
olur , hər kim üz döndərsə , biz səni onlara gözətçi təyin
2
etməmişik” .
1.Əllamə Məhəmməd Baqir Məclisi, Biharul-ənvar, c. 1, səh. 58
2. Qurani-Kərim, ”Nisa” surəsi, ayə 80