Page 129 - Islamic Studies 03

128) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, İkinci il, Üçüncü buraxılış (payız-qış /2023)

Behiştin dərəcələri:

Cənnətul-məva
Cənnətul-məva” sakin olmaq üçün olan Cənnət deməkdir.
Onun hansı Cənnət olması haqqında təfsirçilər arasında
müxtəlif fikirlər var. Bəziləri bu qənaətdədir ki, bu cənnət,
həmin əbədi Cənnət, yəni “Cənnətul-xuld”dur. Əbədi Cənnət
bütün iman əhli və təqvalı şəxsləri gözləyir. Onun yeri
göylərdədir. Bu alimlər sözügedən iddia üçün “Səcdə”
surəsinin 19-cu ayəsini əsas gətirirlər:

ُ
ْ ْ
َن ولمْعَي اوُناک امب ِ ًلاُز ُن ىوأملا ُتا نَج ْمُهَلَف
َ
َ
"Lakin iman gətirib saleh əməllər edənlər üçün (sakın
olacaqları) «Mə’va» Cənnətləri və bağları vardır, etdiklərinin
mükafatı olaraq bir qonaqlıqdır."
Çünki bu ayə sonrakı ayə ilə birlikdə şübhəsiz ki, əbədi
Cənnətdən söz açır.
Lakin başqa bir ayədə oxuyuruq:
َ ْ
ُ ض ْ رلأا و ُتاوامَّسلا اهُض ْ رَع ةَّنَج و ْمُک بر ْ نِم ةرِفْغم ىلإ اوُعراس و
َ
ِ َ
ِ
ِ
َ
َ
َ
َ
َ
"Rəbbiniz tərəfindən olan bağışlanmaya və genişliyi göylər və
yer qədər olan Cənnətə doğru tələsin!"
Bəzi alimlər də bu təfsiri qəbul etmirlər, çünki sözügedən
ayənin zahiri mənası göstərir ki, “Cənnətul-məva” göylərdə
yerləşir və əbədi Cənnətdən fərqlidir. Əbədi Cənnətin genişliyi
bütün göylər və yerdir.
Ona görə də, onu bəzən Cənnətin “Sidrətul-müntəha”nın
kənarında müxlis insanların sakin olduğu xüsusi məqamı kimi
təfsir etmişlər.
Bəzən də onun şəhidlərin, möminlərin müvəqqəti olaraq
qaldıqları Bərzəx cənnəti olduğunu güman etmişlər.
Sonuncu və bütün təfsirlərdən daha münasib nəzərə çarpan
təfsir isə budur ki, merac haqqında olan hədislərin çoxunda