Page 62 - Islamic Studies 04

ƏLLAMƏ MƏCLİSİNİN “BİHARÜL-ƏNVAR” ...(61

qrammatikası nöqteyi-nəzərindən izah edərək onun qadın
1
cinsində olduğunu qeyd etmişdir.

Müəllifin burada qeyd etdiyi maraqlı məqamlardan biri
budur ki, o qədim astronomiyada məşhur olan göyün doqquz
təbəqədən ibarət olması fərziyyəsini də mənasız saymışdır. O,
ayədə qeyd olunmuş “yeddi qat göy” ifadəsini dəlil gətirərək,

qədim astronomların bu barədəki fikirlərini əsassız
adlandırmışdır. Həmçinin o, bu fərziyyələrin Bətlyəmusa
(Ptolomeyə) aid olduğunu da vurğulamışdır. Əlbəttə ki,
2
müəllif bu fərziyyələri puç adlandırmaqda bir neçə dəlil də
irəli sürmüşdür.

Yuxarıda qeyd edilmiş ayələrdə yerlərin və göylərin altı
gündə xəlq edildiyini görürük. Burada keçən “gün” kəlməsi
haqqında təfsir və hədis kitablarında müxtəlif fərqli görüşlərin
və hədislərin olmasına baxmayaraq, Əllamə Məclisi qətiyyətlə

bu fikrin üzərində dayanır ki, burada məqsəd dünya vaxtı ilə
ölçülən zaman ölçüsüdür. O, İbn Abbasın ayəyə verdiyi

təfsirlərin birində “altı gün axirət vaxtı ilədir və hər bir gün
axirət ölçüsü ilə min ilə bərabərdir” sözünün əsassız olduğunu,
bu hədisin ayənin zahiri mənası ilə də uyğun gəlmədiyini
3
vurğulamışdır. Onun yerlərin və göylərin altı gündə xəlq
edilməsinə olan münasibətindən biri də budur ki, Allah

Həmin mənbə, səh. 5 1
Həmin m ənbə, səh. 6 2
Həmin mənbə, səh. 7 3