Page 75 - Islamic Studies 04

74) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, Üçüncü il, Dördüncü buraxılış (Bahar-Yay/2023)

məsələsi və s. kimi insan mahiyyətinin müəyyənləşdirilməsi,

mövzumuz üçün əhəmiyyət kəsb etməkdədir.

İnsan dəyərli varlıqdır və onun yaradılışı haqqında çoxlu

fikirlər mövcuddur. Əllamə Məclisi Qurani-Kərimə və hədisi-
şəriflərə, həmçinin özündən əvvəlki alim və filosofların
fikirlərinə istinadən ilk insanın Allah tərəfindən torpaqdan

yaradıldığı qənaətinə gəlmişdir. O, insanın nə üçün insan
adlanması haqqında adı çəkilən əsərinin 57-ci cildə “İnsan nə
üçün insan.”. adlanır adlı fəsil (38-ci fəsil) açmış burada

mövzu ilə bağlı bir neçə hədisi-şərif nəql etmişdir. İnsanın
insan adlanması haqqında İmam Cəfər Sadiqdən (ə) aşağıdakı
hədisi nəql etmişdir:

نبا نع ميكح نب ةيواعم نع ،يدسلاا رفعج نب دمحم نب دمحأ نب يلع نع
ناسن لاا يمس :لاق ملاسلا هيلع اللهدبع يبأ نع ،انب احصأ ضعب نع ،ريمع يب أ
”. يسنف لبق نم مدآ ىلإ اندهع دقلو" : لجوزع الله لاق و ،ىسني هنلا اناسنإ

“İnsan unutqan olduğu üçün insan adlanmışdır. Necə ki,
Allah taala buyurmuşdur: “Doğrusu, bundan əvvəl Adəmə

də (Şeytana uymamağı) tövsiyə etmişdik. Lakin o
(tövsiyəmizi) unutdu” (Taha, 115).
1

Müəllif bundan sonra insan sözünün etimoloji təhlilini
vermiş, onun qrammatik baxımından hansı kökdən yarandığını
və s. izah etməyə çalışmışdır. O, Bəsrə qrammatika alimlərinə
görə, insan sözünün “üns” kökündən yarandığını, Kufə

qrammatiklərinə görə isə “nisyan” kökündən əmələ gəldiyini,
birincilərə görə “ünsiyyət qurmaq”, ikincilərə görə isə

Həmin mənbə, c. 57, sə h. 265 1