Page 261 - Islamic Studies 05

Bədgümanlıq və onun növləri (260

Maddi hesabatlar baxımından uyğun dəyər anlaşılmır. Amma
İslam çarəsiz insanlara ehsan edilməsini, onlara büdcə
ayrılmasını tapşırır. Göstəriş verilir ki, bu zümrənin sizə heç
bir faydası olmasa da, onlara qayğı göstərin və bu iş fərdlər
tərəfindən yerinə yetirilməsə, İslam dövləti ümumi büdcədən
vəsait ayırmalıdır. Çarəsiz insanlar həyatının son anınadək
təmin edilməli, onlara xidmət göstərilməlidir. Onların ömrünü

bir dəqiqə azaltmaq haqqımız yoxdur. Əgər bir şəxs
xəstəxanaya köçürülməklə bir saat artıq yaşaya bilərsə, bu iş
görülməlidir. İnsanın cəmiyyət üçün faydasız olduğunu əsas
götürüb onun ömrünü kəsmək olmaz. İslam bu məqamda
ehsan göstərişi verir və ədalat arxa plana keçir. Materialist
məntiqi baxımından bu dəyəri aydınlaşdırmaq mümkünsüzdür.
Uyğun baxışa əsasən, cəmiyyət üçün heç bir faydası olmayana
xidmət göstərməyə dəyməz. İlahi məntiq isə başqadır. Ehsan
göstərişi belə izah olunur ki, çarəsiz fərd hər şeydən öncə
Allahın bəndəsidir və ona xidmət göstərənlər Allahdan
mükafat alasıdır. Çarəsiz insanlara xidmət göstərənlərin
zəhməti əvəzsiz qalmır. Allah-təala dünya və axirətdə
belələrinə əvəz verir. Məad və axirətə inanmayıb, sırf əxlaqi
baxımdan başqalarına xidmət göstərənlərə Allah bu dünyadaca
mükafat verir. Amma əgər bu şəxs mömin olsa dünya və
axirətdə öz xidmətlərindən bəhrə götürür.
İlahi və dini məntiqə əsasən, birtərəfli qaydada ehsan tövsiyə
olunan işdir. Birtərəfli qaydada xidmət göstərən şəxs düşünür
1
ki, Allah bəndəsinə xidmət edir və Allahdan muzd alacaq.

1 - Ayətullah Misbah Yəzdi, Şəhadət yatağında Mövlanın öyüdü, səh. 50