Page 93 - Islamic Studies 06
P. 93
Evlilikdə hədəf və ölçülər /92
Optimal həyat yoldaşının meyarları
Meyarlar məcmusu zehinə ideal həyat yoldaşı və səmərəli
ailənin təsvirinin verilməsində, habelə xarici aləmdə ailənin
formalaşmasına praktiki təsirində, müxtəlif cəmiyyətlərdə
səmərəli ailənin formalaşması üçün ümumi göstərici sayıla
bilər. Buna görə, fərdlərin və alt mədəniyyətlərin ümumi İslam
mədəniyyəti daxilində bu meyarlara diqqəti səmərəli ailəyə
doğru yönəlməkdə təsirli bir bələdçi və ailənin səmərəliliyinə
zəmanətçi ola bilər. İslam təlimləri optimal həyat yoldaşı
seçmində bir sıra meyarlar təqdim edir. Burada onların ən
vaciblərinə işarə edilir:
1. İman və doğru inanclar
1
İman və dini inanclar əsas və mehvər görüş olaraq,
birbaşa və dolayı şəkildə fərdin şəxsiyyətinin bütün
boyutlarına; həyatın hədəfi, yaşamın sosial, mədəni və iqtisadi
aspektlərinə, habelə fərdin həyatındakı iş, evlilik, təhsil və
hətta əyləncələr, maraqlar və davranış tərcihləri kimi daha
xırda cəhətlərinə təsirlidir (Azərbaycani, 2003). Bu səbəbdən,
iman və düzgün dini inanclar optimal həyat yoldaşının ən
vacib və təməl xüsusiyyətlərindən sayılır. Bu xüsusiyyət
2
mütləq və dəyişməz bir meyardır və hər şəraitdə, zamanda və
1 İman, nəfsin qəbul etdiyi şeyin xüsusi qəbul edilməsidir; nəfsin onun bərabərində
idrakın və təsirlərinin tələbinə təslim olmasına bais olan qəbul. Bu təslim və qəbulun
əlaməti insanın digər qüvvələrinin və əzalarının onun ehtiyacını qəbul etməsi və nəfsin
özü kimi ona təslim olmasıdır. Bu iman Allaha aid edilərsə, "Allaha iman" deyirlər.
Qəlbdə inanmaq və saleh əməllər etməklə eynilik daşıyan Allaha iman, möminin
ruhunda başqa xüsusiyyətlər yaradır və imanın güclü və zəif olması əsasən,
xüsusiyyətlər də güclənir və ya zəifləyir. Bu xüsusiyyətlər fərdi və ictimai, maddi və
mənəvi həyatda insan davranışlarının təyinedicisidir (Təbatəbayi, 2001).
2 Nur, ayə 26: ... eləcə də təmiz qadınlar təmiz kişilərə, təmiz kişilər də təmiz qadınlara
layiqdirlər.