Page 33 - Islamic Studies 01

,
32) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI Birinci il, birinci buraxılış, (payız-qış/2022)
7. 6-cı əsrin (h.q.) məşhur alim, mühəddis, xətib və
şairlərindən olan Xarəzmi də onu “Mənaqib” kitabında
1
qeyd etmişdir.
8. 7-8-ci əsrin alimlərindən və məzhəbcə təəssübkeşliyi ilə
məşhur olan Zəhəbi (Məhəmməd ibn Əhməd ibn Osman
Dəməşqi Şafei) də bu hədisi “Təlxisul-müstədrək”
kitabında qeyd etmişdir.
2
Tacəddin Səbki “Təbəqatuş-şafei” kitabında Zəhəbi barəsində
belə yazır: “O, öz zamanının dahi və görkəmli mühəddisi,
böyük hafiz (hədis əzbərçisi), əhli-sünnə məzhəbinin
bayraqdarı, əsrinin rəhbər və qabaqcılı idi.”
11-ci əsrin alimi və məşhur tarixçisi Əli ibn Burhan Hələbi
Şafei özünün “Sireyi-Hələbi” adı ilə tanınan “İnsanul-üyun”
kitabında “səqəleyn” hədisi və “Qədir-
Xum” hadisəsini açıq-aşkar nəql etdikdən sonra belə yazır:
“Bu hədis səhih və düzgündür, səhih və “həsən” sənədlərilə
8
9
3
nəql edilmişdir.”
Qeyd etdiyimiz şəxslər “səqəleyn” hədisini öz əsərlərində nəql
edən əhli-sünnənin məşhur və tanınmış alimləridir. Əlbəttə,
bunu da unutmaq olmaz ki, burada adı çəkilənlər alimlərin az
bir qismini təşkil edir. Mərhum Mirhamid Hüseyn Hindi
“Əbəqatul-ənvar” kitabının xülasəsində “səqəleyn” hədisini
yüz iyirmi altı mənbədən ibarət məşhur kitablarda nəql
olunduğunu yazmış, habelə ibarələrilə yanaşı, hər bir kitabın
cildi və səhifəsini də göstərmişdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, bu hədis yalnız Cabir ibn Abdullah
Ənsari, Əbu Səid Xudri və Zeyd ibn Ərqəmdən deyil, demək
olar ki, Peyğəmbər (s)-in iyirmi üç səhabəsindən vasitəsiz nəql
olunmuşdur ki, onların adları aşağıdakılardan ibarətdir:

1. Raviləri şiə olmasa da belə, ədalətli olan hədisə “həsən hədis” deyilir.
2. “Sireyi-Hələbi”, c. 3, səh. 274, Qahirə çapı
3. “Əbəqatul-ənvar”ın xülasəsi, c. 2, səh. 105-242, “Müəssəsətul-bəsə” çapı