Page 108 - Islamic Studies 02
P. 108
106) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, İkinci. İl, İkinci. Buraxılış (Bahar-Yay/2022)
Saleh əməl müqəddəs şəriətimizdə vacib və ya müstəhəb əməl
kimi təqdim edilir. Ən gözəl əxlaqi keyfiyyətlərdən sayılır.
Qiyamət günü əməl tərəzisinə qoyulacaq olanlardan ən əsası
saleh əməllərdir. Burada imanın rolu da istisna deyil. İmam
Sadiqdən bu haqda belə rəvayət olunur ki, iman yalnız saleh
1
əməllə sabit olur.
Əməlin saleh olmasının yeganə meyarı onun şəriət və vəhylə
muvafiq, uyğun olmasıdır. Elmi və qəlbi etiqadlar əməllə
birləşərsə, təkamul yolunda addımlamaq daha rahat olar. Elm
və əməl arasında kökdən gələn bir bağlılıq vardır. Hər kəs öz
daxili aləminə görə əməl edir. Uca Allah İsra surəsində bu
mövzuya toxunur:
“De: hər kəs öz qabiliyyətinə görə iş görər “. 2
Ayə insan əməlinin onun xislətinə və bənzəyişinə uyğun və
muvafiq olduğunu bildirir. Bu, əmələ nisbətdə sanki bədəndə
cərəyan edən ruh kimidir ki, əzaları və əməlləri ilə ruhun
mənəvi halını təmsil edir. 3
Hasil olan budur ki, əgər insan ondan saleh əməllərin zahir
olması üçün Uca Allahın əxlaqları ilə əxlaqlanmaq istəsə,
gərək birinci növbədə qəlbi etiqadlarını düzəltsin.
Kamilliyin zirvə nöqtəsi hər şeyi Allahdan bilməkdir. Yəni
hədəfə çatmaq üçün irəliləyən kamil insan üçün Allahın iradə
və istəyi hər şeydən üstündür. Bu isə ona dəlalət edir ki
Allahın buyurduğu hər bir şeyi qəbul və əməl etməlidir. Əməl
etmədən öyrənməyin faydası yoxdur. Necə ki Allah
buyurmuşdur:
“Tövrata əməl etməyə mükəlləf olan, lakin onun haqqını
verməyən kəslər( əməl etməyənlər) belində çoxlu kitab
daşıyan ulağa bənzərlər. Allahın ayələrini yalan sayanlar
1 - Vəsailuş-şiə /cild 15, səh 168, hədis 6
2 - İsra / 84
3 - Seyyid Kamal Heydəri, Ruhun tərbiyəsi, səh. 30