Page 112 - Islamic Studies 02

110) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, İkinci. İl, İkinci. Buraxılış (Bahar-Yay/2022)

dünyamızda Allaha itaətsizliyin təməlində iradə azadlığı durur.
İnanın öz nəfsinə və özü kimi insanlara tabe olub, Allahın
qanununa itaət etməməsi halhazırda azadlıq hesab olunsa da,
əsl həqiqətdə əsarətdir. Nəfsin əsarəti. Biz gərək yalnız Allaha
bəndəlik edək ki bəndəliyin ilk addımı isə ibadətdir. 1
Allah-təala insana buyurur: “ Səni azad yaratdım, başqasına
qul olma.”. Yəni Allah özündən qeyrisinə olunan ibadəti zülm

və cəfa hesab edir. Ona tabe olmaq, onun istəklərini şərtsiz
yerinə yetirmək deməkdir. Bəndılik budur ki insan həqiqəti
yəni hər şeyin Allahın iradəsindən asılı olduğunu anlasın.
Bərdə olub, nəfsinin qulu olmasın. Çünki həqiqəti dərk etmək
istəyən insan nəfs azadlığından kənara çıxmalıdır.
İnsan nəfsini cilovladıqca daha çox kamal məqamına
yaxınlaşır. Kamal zirvəsinə çatdıqda isə nəfs unudulur və
insan Allahın iradəsiylə “ nəfəs “ alır.
Qeyd etdik ki insanı hədəfinə çatdıracaq yeganə yol
bəndəlikdir. Bəndəliyin ilk şərti ibadətdir. İbadət özlüyündə
üç növdür. Bir qrup insan Allaha cəhənnəm əzabının
qorxusundan ibadət edir- buna qulların, bərdələrin ibadəti
deyilir. Bu sirf qorxu üzərindən edilən ibadətdir. Digər bir
qrup isə behişt və cənnət nemətlərinin tamahı ilə ibadət edirlər
ki buda özlüyündə tacirlərin ibadəti hesab olunur. Bizim
nəzərimizdə tutduğumuz ibadət isə Allaha pərəstişə layiq
olduğu üçün sevgi ilə edilən ibadətdir. Məhz bu ibadət
azadanə ibadət- bəndə ibadəti adlanır. Əlbətdə,
sadaladığımızların heç biri dinimizdə rədd olunmur. Ancaq
sırf həqiqəti tanımaqda köməkçi olan ibadəti – azad və aşiqanə
ibadəti daha çox dəstəkləyir. Belə olan halda insanı ibadətə
vadar edən onun Allaha olan məhəbbəti və mərifətidir. Biz
əgər bele bir ibadət edəriksə, atdığımız hər bir addım
qarşılığında Allah -təala on addım bizə tərəf yaxınlaşar.

1 - Misbah Yəzdi, Allaha doğru, səh 30