Page 337 - Islamic Studies 05

Zeydiyyə və İsmailiyyə məzhəblərinin inancları (336

Əlbəttə, belə bir bölüm Carudiyyə imamlarına aiddir. Yə᾿ni,
onlar Məhəmməd ibni Əbdullahdan sonra Məhəmməd ibni
Qasim və daha sonra Yəhya ibni Ömərin imamətinə e᾿tiqad
bəsləmişlər.

2. Süleymaniyyə;

Bu ad Süleyman ibni Cərir Zeydinin tərəfdalarına verilən
addır.

Süleymaniyyə firqəsinin davamçıları belə bir əqdidə
olmuşlar ki, imamət şura tərəfindən tə᾿yin olunmalı və imam
şuranın rə᾿yi əsasında seçilməlidir. (Yə᾿ni, kiminsə tərəfindən
deyil, müsəlman şurası tərəfindən müəyyənləşdirilməlidir).
Əlbəttə, bu iş iki müsəlman şəxsin rə᾿yi əsasında da həyata
keçirilə bilər. Xalqın nəzərində fəzilət sahibi olan şəxsin də
seçilməsi tamamilə mümkün olan bir işdir. Onlar Əbu Bəkr və
Ömərin imamətinə dair belə bir fikirdə olmuşlar ki, ümmət bu
şəxsləri öz ictihadları ilə seçdikləri üçün bu növ hakimiyyəti
də qanuni hesab etmək olar. Bununla yanaşı, onların fikrincə
Əli ibni Əbu Talib olduğu bir halda onlara bey᾿ət etmək
düzgün deyildi. Lakin onların bu səhvi ictihadi səhv olduğu
üçün böyük günah hesab olunmur. Qeyd etmək lazımdır ki,
Süleymaniyyə firqəsi Aişə, Təlhə və Zubeyri Əli (ə)-a qarşı
çıxdıqları üçün kafirlikdə günahlandırdıqları kimi, Osmanı da
öz qətlinə səbəb olan şəraiti yaratdığı üçün küfrdə ittiham
etmişlər. Onlar imamiyyə məzhəbinin bəda* və təqiyyəyə olan
e᾿tiqadını tamamilə inkar etmişlər.

Süleymaniyyə firqəsi aradan getsə də, onların imamət
mövzusuna dair bə᾿zi nəzəriyyələri bir sıra təriqətlərdə davam
etdirilmişdir. Mö᾿təzilə alimlərindən bə᾿ziləri, o cümlədən
Cə᾿fər ibni Mubəşşir və Cə᾿fər ibni Hərb, Süleyman ibni