Page 128 - Islamic Studies 06

Vəhyin mahiyyəti / 127

zaman onlar "tərbiyə üsullarının” nəticələrini gör¬mür,
özlərinin atalıq və analıq borcunu pedaqoji baxımdan düzgün
qiymətləndirə bilmirlər. Onlara ailə pedaqogikasını kim
öyrədir? Demək olar ki, heç kim. Ailə tərbiyəsi məsələlərini
biz özümüz başqalarına–uşaq vaxtı ata və anamıza, sonralar isə
qonum–qonşuya baxa-baxa çox vaxt onların səhvlərini təkrar
edə-edə öyrənirik.Ailə münasibətlərinin gənc nəslin

tərbiyəsindəki rolunun nəzərə alınmaması ailə tərbiyəsində yol
verilən nöqsanlar içərisində xüsusi yer tutur. Bir sıra ailələrdə
uşağa verilən mənəvi tələblərlə valideynlərin öz əməlləri
uyğun gəlmir. Evin məişət qayğılarında ata-ananın eyni
dərəcədə iştirak etməməsi, hətta bu əsasda əmələ gələn söz-
söhbət və münaqişələr uşaqlarda kişilik və qadınlıq haqqında
təsəvvürlərin formalaşmasına mənfi təsir göstərir. Bəzən ata
uşağa bir tərzdə, ana başqa cür, nənə isə tamamilə fərqli
şəkildə təsir edir. Tərbiyəvi təsirlərin vəhdətdə olmaması
uşaqların münasi¬bətlər sisteminin və qiymət meyarlarının
formalaşması pro¬sesini çətinləşdirir.Ailənin tərbiyə vəzifələri
və imkanları haqqında da yanlış tə¬səv¬vürlərə də az təsadüf
olunmur. Bir çox ailələrdə əmək tərbi¬yə¬sinin əhəmiyyətsiz
yer tutması, oyunlardan və birgə inkişafetdirici məş¬ğələlərin
digər formalarından az istifadə edilməsi bununla bağlıdır.
Gənc nəslin yaş, fərdi və cins xüsusiyyətlərinin, tələbat və
imkanlarının hesaba alınması sahəsində də ciddi nöqsanlar
vardır. Məsələn, psixoloqlar müəyyənləşdirmişlər ki, 5-6
yaşında uşaqlar dil öyrənməyə çox həssas olurlar, onlar ana
dili ilə yanaşı, rus dilini, hətta üçüncü bir dili, tutaq ki, ingilis
dilini öyrənə bilərlər. Lakin təəssüflə bildirməliyik ki, ailələr
çox zaman bu imkandan səmərəli istifadə etmirlər.Valideynlər
uşaqların təbii imkan və qabiliyyətlərinin vaxtın¬da üzə
çıxarılması sahəsində də ciddi nöqsanlara yol verirlər. Onlar