Page 88 - Pure Life 04
P. 88
DİNİN MƏDƏNİYYƏT ÜZƏRİNDƏ TƏSİRİ /87
Fərdləri bir-birinə bağlayan ən mühüm ünsürlərin
başında mənəvi dəyərlər gəlməkdədir. Mənəvi dəyərlər
deyərkən ağlımıza ilk olaraq sosial, mədəni, əxlaqi, dini
və.s dəyərlər gəlir.
Həzrət Adəmdən etibarən göndərilən dinlərin
hamısında əxlaq çox önəmli yer tutmuşdur. Bu əxlaqi
dəyərləri bu gün dünyadakı dinlərin çoxunda görmək
mümkündür. “Əxlaq” “xülq” sözünün cəmidir. “Xülq”
insanın daxili xüsusiyyətləri, «xəlq» isə zahiri forma
deməkdir. İnsanlarda müşahidə olunan hər bir əməl, daxili
keyfiyyət, hərəkət əxlaq və əxlaqi rəftar adlanır.
Əxlaq universaldır. Buna görə də hər millətin,
cəmiyyətin və dinin bir əxlaq anlayışı vardır. Buna
baxmayaraq, dünyadakı ilahi dinlərin bəzi ortaq əxlaqi
qanunları vardır. Məsələn: doğruluq, təmizlik, yaxşılıq
etmək, böyüklərə hörmət, zərər verməmək, günahsız birini
öldürməmək, oğurluq, zina və yalançı şahidlik və.s.
• Doğruluq – İnsanın digər insanlarla əlaqələrində
təməl əxlaqi davranışlardan biridir. Eyni zamanda insanın
kimliyini, davranışını ortaya qoyan bir xüsusiyyətdir.
Doğruluq – yalan, hiylə, ikiüzlülük, riyakarlığın ziddidir.
Bütün dinlər doğruluğa, dürüstlüyə çox böyük dəyər
vermişlər.
İslam dini doğruluğa çox dəyər vermişdir. Necəki,
Qurani Kərimdə “Sənə əmr edildiyi kimi, düz (yolda) ol.
Səninlə birlikdə iman gətirənlər (tövbə edib ardınca
gedənlər) də düz (yolda) olsunlar.” (Hud - 112), “Ey iman
gətirənlər! Allahdan qorxun və doğru söz söyləyin!”
(Əhzab - 70) ayələri Peyğəmbərin şəxsində bütün
möminlərə doğru olmağı əmr etməkdədir.
İslam ancaq doğru danışmağı yox, həmçinin rəftar və
davranışlarda da doğruluğun mühümlüyünü qəbul edir.