Page 163 - Islamic Studies 04
P. 163
162) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI, İkinci il, Üçüncü buraxılış (payız-qış /2023)
- "Allahın nemətləri barədə edilən təfəkkür ən gözəl
2
təfəkkürdür".
- "Allahın nemətləri barədə təfəkkür edin, çünki heç vaxt Onun
3
zatının əzəmətini dərk edə bilməzsiniz".
- "Allahın keyfiyyəti, necəliyi haqqında fikirləşən yolunu azar
və məhv olar".
4
- "Allahın zatı haqqında təfəkkürdən çəkinin, çünki bu, insan
5
üçün yalnız sapqınlıq gətirər".
Təfəkkürün əhəmiyyəti
Quranda təfəkkürlə bağlı buyurulan ayə və hədislərə nəzər
yetirdikdə təfəkkürün aşağıdakı kimi iki mühüm sahəyə
ayrıldığı məlum olur:
1. Qadağan olunan təfəkkür:
a) Allahın zatı ilə bağlı
b) Günah və şərlə bağlı
1. Təmimi Amidi, Əbdulvahid ibn Məhəmməd “Ğurərul-hikəm və
durərul-kiləm”, s.. 56 - Bu hədisdən "Elə isə elmlə məşğul olan insana
ibadət lazım deyil" - kimi nəticə almaq tamamilə yanlışdır. Çünki elm və
ibadətlə bağlı yüzlərlə ayə və hədis mövcuddur. Bunların hər birini
nəzərə aldıqda belə nəticə çıxır ki, bu hədisin mənası insanlara elmin
müqəddəsliyini, ucalığını və əzəmətini göstərməkdir. Çoxsaylı ayə və
hədislər bizə elmlə məşğul olarkən ibadəti unutmamağı, ibadətlə məşğul
olduqda isə elmi unutmamağı tövsiyə edir və insanın bu ikisinin
əhatəsində kamilləşə biləcəyini bildirir.
2. Müstədrəkül-vəsail, c. 11, s.185
3. Biharul-ənvar, c. 68, s. 322
4. Məhəmməd ibn Yəqub ibn İshaq Kuleyni , Üsuli-kafi, c. 1, s. 93;
Biharul-ənvar, c. 3, s. 264
5. Səduq, “ Tövhid ”, s. 457