Page 200 - Pure Life 03

214 /PURE LIFE, Vol.2.No.3, (Dhul ZİLHİCCE 1436, sentyabr 1394. sentyabr 2015)

Fəridəddin Əttar Nişapuri təsəvvufun tərifində belə
yazır: “Təsəvvuf nədir? – Səbirlə istirahət etmək, bütün
1
aləmdən tamahı çəkməkdən ibarətdir”.
Aydındır ki, əgər təsəvvufdə məqsəd bu böyük
alimlərin sözlərində deyilən məna olsa, bu tərflərə
olunan bəzi bir sıra cüzi iradları nəzərə almasaq, onun
irfanla fərqi olmayacaq və heç bir müsəlman alimi
onunla müxalif ola bilməz. Əgər “Misbauhl-Hidayə və
Miftahul-Kifayə” kitabında deyildiyi kimi – “Sufilərdən
məqsəd “Vasilan” (vusala çatanlar), “Kamilan”dır
(kamillər şəxslər) və Quran onlar haqqında
“Müqərriban” (yaxın olalar) və “Sabiqan” (öndə olanlar)
deyə təbir edir. Onlar nəinki yalnızca bir ad olaraq
rəsmi şəkildə başqalarından fərqlənən şəxslərdir.
Kim Allahın “müqərrəb” (yaxın) bəndələri və kamal
cərgəsinin öndə olanlar ərəcəsinə çatarsa, təriqət böyükləri və
həqiqət sahibləri onu sufi adlandırırlar, istər rəsmi şəkildə sufi
adlansınlar istər adlanmasınlar.” –olarsa, belə olan halda nəinki
onunla müxalif olmazlar, əksinə, hamılıqla bərabər gərək o
yolda çalışaq. Amma əgər təsəvvufu nümunəsi ilə tərif etsək,
sufi kimi tanınan bir çox şəxslər haqqında belə tərif elmi və
əməli olaraq onlara aid olmaz. Onlar nəinki şəriətə əməl
etmirlər, hətta öz müridlərini də əməldən çəkindirirlər. Nəinki
dünya və maddiyyatdan qaçmırlar, uzaq durmurlar, əksinə
həmişəmal-mülk toplamaqdadırlar. Nəinki yalnızca bütün
aləmdən tamahlarını kəsmirlər, hətta bütün aləmə tamah
salmışıar. Nəinki yalnızca ad-sandan qaçmazlar, hətta onların
bütün səy və nigarançılıqları ad-sandır, dükan açmaqdır.
Nəinki öz günahlarına tövbə etməzlər, öz məqamlarnı
tövbə etməkdən üstün bilərlər və özlərini mütləq
məsumiyyət məqamına sahib olduqlarını və nəcisin
murdarlaya bilmədiyi miqdarda olan su hesab edirlər.

1. “İlahinamə”, 2726-cı beyt: Fəridəddin Əttar Nişapuri.